Biuletyn Informacji Publicznej
Wakacje dobiegły końca, co oznacza, że uczniów i nauczycieli czeka powrót do szkoły. Wiąże się to ze wzmożonym wysiłkiem głosowym, z którym nauczyciele będą mieli do czynienia regularnie przez najbliższe 10 miesięcy. Statystyki wskazują, że wielogodzinna praca głosem stanowi dla pedagogów nie lada wyzwanie. Przewlekłe choroby narządu głosu znajdują się na 3. miejscu najczęściej diagnozowanych chorób zawodowych w Polsce. Z tego powodu Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy (CIOP-PIB) zachęca nauczycieli, ale także przedstawicieli innych zawodów pracujących głosem oraz ich pracodawców do włączenia się w kampanię społeczną pn. „Pracuję głosem”.
Celem kampanii CIOP-PIB pn. „Pracuję głosem” jest promowanie wiedzy o higienie i emisji narządu głosu, zachęcanie do profilaktyki i badań diagnostycznych, promowanie leczenia i rehabilitacji zaburzeń głosu, a także zachęcanie do tworzenia optymalnych warunków w miejscu pracy głosem po to, aby go nie forsować (m.in. poprzez właściwą adaptację akustyczną pomieszczeń do pracy i ich właściwy mikroklimat, zapewnienie nagłośnienia). Inicjatywa ma charakter ogólnopolski i będzie trwać do końca 2024 r.
Jak podaje Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi, na 3002 przypadki chorób zawodowych stwierdzonych w Polsce w 2023 r. aż 353 to przewlekłe choroby narządu głosu, co stanowi 11,8% wszystkich chorób zawodowych. W stosunku do 2022 r. liczba ta wzrosła o 14,2%. Na zdiagnozowane w 2023 r. 353 przypadki chorób narządu głosu (do których zalicza się jedynie 3 jednostki chorobowe: guzki głosowe twarde, wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych i niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią) aż 348 dotyczy specjalistów nauczania i wychowania. Analiza tych danych pokazuje, że zła kondycja głosu stanowi istotny problem w zawodzie pedagoga.
Nauczyciele są obok śpiewaków grupą zawodową najczęściej kojarzoną z problemami z głosem. Nie oznacza to jednak, że to jedyne 2 grupy, które powinny wiedzieć, jak prawidłowo o niego dbać. Pracownicy call center, przewodnicy miejscy, lekarze udzielający teleporad, instruktorzy fitness również używają na co dzień głosu w pracy i często są również niedostatecznie świadomi zagrożeń, jakie powoduje nadmierny wysiłek głosowy. Wskazówki, co robić, aby stworzyć optymalne warunki do pracy głosem, przydadzą się także osobom pracującym zdalnie.
W edukacji na rzecz zdrowego głosu ważne jest holistyczne podejście do tematu. Istotna będzie nie tylko dbałość o higienę pracy głosem, ale także nauka właściwego oddychania i emisji głosu. Ważna jest troska o ogólny dobry stan zdrowia pracowników, dlatego warto pamiętać o aktywności fizycznej. Należy również zapobiegać infekcjom górnych dróg oddechowych, kontrolować choroby przewlekłe
(np. alergie, choroby refluksowe) i – co równie istotne – ograniczać stres zawodowy, który w sytuacjach ekstremalnych może prowadzić nawet do utraty głosu, tzw. afonii.
Kampania „Pracuję głosem” skierowana jest głównie do pracodawców i działających na ich zlecenie specjalistów ds. bhp, lekarzy służby medycyny pracy, a także specjalistów zarządzania zasobami ludzkimi. Akcja ma zachęcać instytucje (w tym jednostki edukacyjne: szkoły, przedszkola, uczelnie), a także przedsiębiorstwa, organizacje działające na rzecz pracowników (np. związki zawodowe, stowarzyszenia branżowe) do podejmowania autorskich działań na rzecz promowania wśród pracowników wiedzy o tym, jak dbać o głos, który wykorzystują w codziennej pracy.
W serwisie internetowym kampanii (www.ciop.pl/pracuje_glosem) można znaleźć informacje dotyczące różnych aspektów pracy głosem, pobrać materiały do wykorzystania i dalszego rozpowszechniania, a także dowiedzieć się, jak włączyć się w kampanię. Centralnym wydarzeniem będzie konferencja dotycząca sposobów zapobiegania zaburzeniom narządu głosu i jego rehabilitacji pt. „Zdrowy głos w pracy nauczyciela”. Konferencja odbędzie się 30 września br. w formie zdalnej. Szczegółowe informacje o wydarzeniu i możliwości rejestracji na nie pojawią się wkrótce w serwisie kampanii.
Partnerami strategicznymi kampanii „Pracuję głosem” są:
- Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera,
- Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu,
- Towarzystwo Otolaryngologów, Foniatrów i Audiologów Polskich,
- Polskie Towarzystwo Medycyny Pracy.
Inicjatywę patronatem honorowym objęli: Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Minister Zdrowia, a patronami medialnymi są: portal „Zdrowie Polaków” oraz miesięcznik „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka”.
Więcej o kampanii na: www.ciop.pl/pracuje_glosem
Kontakt w sprawie kampanii „Pracuję głosem”:
Karolina Kucper, Ośrodek Promocji i Wdrażania
Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
e-mail: karolina.kucper@ciop.pl, tel. 22 623 37 34
Kampania CIOP-PIB „Pracuję głosem” jest realizowana w ramach VI etapu programu wieloletniego pn. „Rządowy Program Poprawy Bezpieczeństwa i Warunków Pracy”, finansowanego w zakresie zadań służb państwowych ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Koordynatorem Programu jest Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.
